Progonjeni prijatelji Božji u jugoistočnoj Evropi
O veri i životu Bogumila.
Napomena: ova internetska dokumentacija je u izradi i stalno će se ažurirati.
Bogumilstvo nastaje u okviru šireg pokreta misticizma koji se širio od Jermenije do Južne Francuske, uzdizalo se u epohama kriza i nevolja kad je nailazio na jak odjek u masama potlačenih i obespravljenih … Koreneći se duboko u viševekovnoj jeretičkoj tradiciji Istoka, ono je neminovno prošlo kroz niz promena pre nego se definitivno iskristalisalo u formi jednog novog jeretičkog pokreta.
Da li su Bogumili u srednjem veku bili ljubitelji životinja, pa čak i prvi vegani na Balkanu? Postoji mnogo indicija da je zaista bilo tako. Izbegavali su svu hranu životinjskog porekla kao što su meso, mleko, sir i jaja iz unutarnjeg ubeđenja – i verovali su u jedinstvo Božje tvorevine, koju je Isus iz Nazareta već najavio.
Koliko je srednjovekovna bogumilska zajednica bila povezana sa onima sličnog verovanja, a koji su živeli u Francuskoj, Italiji, pa čak i u Nemačkoj? Poznati istoričari i manje poznata dokumenta daju zapanjujuće uvide u prahrišćanski pokret širom Evrope, kojeg su u Francuskoj posebno promovisale žene poput Esclarmonde de Foix – ali i u njihovom izuzetno brutalnom uništenju od strane katoličke crkve i njenih inkvizitora.
Deseci hiljada impresivnih grobnih spomenika nalaze se u nekadašnjim zavičajnim krajevima Bogumila. Nazvani su stećci i do danas su misterija. Da li su svedočanstva o bogumilskoj veri i životu? Ili čak spomen-obeležja progona od strane crkvene inkvizicije?